Kỳ 2: Sự thật khách quan

về sức khỏe nền kinh tế Việt Nam

Nền kinh tế Việt Nam có phải suy yếu, đen tối như những gì các thế lực chống phá dựng lên? Đời sống người lao động Việt Nam có khốn cùng như những gì các đối tượng cơ hội chính trị dè bỉu?…Câu trả lời rõ ràng nằm ở hiện thực khách quan, được nhân dân và cộng đồng quốc tế ghi nhận.

Chỉ có những đối tượng bất mãn chính trị mới cố tình phớt lờ sự thật khách quan, không chấp nhận, không dám nhìn thẳng vào hiện thực: Việt Nam đang trên đà phát triển, người dân Việt Nam vẫn đang đoàn kết, nỗ lực từng ngày để vượt qua khó khăn, xây dựng một cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

“Cú sốc”chung với nhiều nền kinh tế

Tình hình thế giới nhiều biến động phức tạp, với những thách thức đa chiều từ ảnh hưởng kéo dài của đại dịch Covid-19, xung đột tại nhiều khu vực, tình trạng nghèo đói, bất bình đẳng, tác động của biến đổi khí hậu, thiên tai… trong những năm vừa qua đã tạo ra “cú sốc” lớn đối với nền kinh tế thế giới và thị trường lao động toàn cầu.

Không chỉ ở Việt Nam mà nhiều nước trên thế giới đều bị ảnh hưởng.Theo Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), số người thất nghiệp năm 2022 có thể lên tới 207 triệu người và việc bảo đảm việc làm, thu nhập cho người lao động là khó khăn chung của các nước trên thế giới.

Tại Mỹ - nền kinh tế lớn nhất thế giới đang chứng kiến làn sóng sa thải nhân viên của các công ty lớn, đi đầu là các công ty công nghệ và tài chính ở Phố Wall, trong bối cảnh lo ngại về khủng hoảng kinh tế toàn cầu khiến chi phí hoạt động của doanh nghiệp tăng vọt.Các đợt tăng lãi suất ngân hàng liên tiếp và nhu cầu tiêu dùng yếu đã buộc các công ty như Amazon, Walt Disney, Meta (công ty chủ quản mạng xã hội Facebook) và các ngân hàng ở Mỹ phải giảm lực lượng lao động...

Tại châu Âu, tỷ lệ thất nghiệp tại Thụy Sĩ tăng trong liên tiếp 3 tháng gần đây sau khi đạt mức thấp nhất trong 20 năm vào cuối năm 2022. Vào cuối tháng 10-2022, tỷ lệ thất nghiệp tại Thụy Sĩ là 1,9%. Trong 3 tháng sau đó, con số này đã tăng đều đặn 0,1% mỗi tháng. Tỷ lệ thất nghiệp ghi nhận vào cuối tháng 1-2023 lên tới 2,2%, tuy nhiên vẫn còn thấp so với 12 tháng trước khi 2,7% số người trong độ tuổi lao động tại Thụy Sĩ không có việc làm.

Còn số liệu do Cơ quan Thống kê châu Âu (Eurosat) công bố ngày 2-3 cho biết tỷ lệ thất nghiệp ở Cộng hòa Séc trong tháng 1-2023 đã tăng 0,2 điểm %, lên mức 2,5%, song đây vẫn là tỷ lệ thấp nhất trong toàn bộ Liên minh châu Âu (EU). Tiếp sau Cộng hòa Séc, các quốc gia thành viên EU khác có tỷ lệ thất nghiệp từ 3% trở xuống còn có Ba Lan, Đức và Malta. Ngược lại, tỷ lệ thất nghiệp cao nhất EU trong tháng 1-2023 được ghi nhận là tại Tây Ban Nha với mức 13%, dù trên thực tế con số này đã giảm 0,3% so với cùng kỳ năm trước.

Các nhà phân tích của hãng xếp hạng tín nhiệm Moody's mới đây nhận định lạm phát đã vượt đỉnh ở hầu hết các nền kinh tế châu Á - Thái Bình Dương. Đến thời điểm hiện tại, xu hướng tăng giá đang có biểu hiện giảm tại Campuchia, Ấn Độ, Malaysia, Singapore, Hàn Quốc và Thái Lan. Tuy nhiên, những quốc gia còn lại vẫn đang “mắc kẹt” trong lạm phát…

Việt Nam ghi dấu ấn về phục hồi kinh tế

Trong bối cảnh tình hình kinh tế thế giới tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp, cơ hội và thách thức đan xen, Việt Nam tiếp tục ưu tiên duy trì ổn định vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế và thúc đẩy phát triển bền vững, tiếp tục là một trong những điểm sáng về tăng trưởng kinh tế. Nikkei Asia đánh giá Việt Nam dẫn đầu khu vực Đông Nam Á và đứng thứ 8 thế giới về đà phục hồi sau đại dịch Covid-19.

Ngay từ cuối năm 2021, khi đã xác định rõ giai đoạn cao điểm của dịch Covid-19, Chính phủ đã đề ra chiến lược phục hồi kinh tế, kêu gọi sự đồng lòng, ủng hộ của nhân dân Việt Nam và sự ủng hộ của bạn bè quốc tế.Kết quả là trong bối cảnh tình hình kinh tế, chính trị của khu vực còn nhiều khó khăn như lạm phát kinh tế, thiên tai lũ lụt, Việt Nam tạo được dấu ấn với thế giới về tốc độ tăng trưởng kinh tế 8,02% trong năm 2022, cao nhất trong 12 năm qua. Việt Nam đã trở thành nguồn cảm hứng, tạo động lực phát triển cho các quốc gia trong khu vực.

Tại Hội nghị Thủ tướng Chính phủ với doanh nghiệp đầu tư nước ngoài hồi tháng 9-2022, ông Tim Evans, Giám đốc điều hành (CEO) Tập đoàn HSBC Việt Nam đã nhấn mạnh “Chúng ta cần phải kể câu chuyện thành công của Việt Nam ra thế giới”. Không chỉ ông Tim Evans mà rất nhiều tổ chức tài chính lớn trên thế giới, các quan chức nước ngoài và truyền thông quốc tế cũng bày tỏ ấn tượng về sự phục hồi nhanh chóng của kinh tế Việt Nam năm 2022, trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu có nhiều bất ổn. Nhiều ý kiến cho rằng kinh tế Việt Nam trong năm 2022 có thể xem là “phép màu ở châu Á”, là “điểm sáng tăng trưởng kinh tế” trong số các nước châu Á - Thái Bình Dương, mà kết quả tích cực này đạt được nhờ chính sách điều hành kinh tế hợp lý và hiệu quả của Chính phủ Việt Nam.

Điểm sáng nhất trong nền kinh tế Việt Nam năm 2022 chính là kiểm soát được tỷ lệ lạm phát tương đối thấp trong bối cảnh các nước trên thế giới chật vật đối phó với lạm phát phi mã và "bão giá".

Bước sang năm 2023, công bố từ Tổng cục Thống kê cho thấy tốc độ tăng GDP quý I đạt 3,32% so với cùng kỳ năm trước và thấp hơn kịch bản 5,6% tại Nghị quyết 01/NQ-CP của Chính phủ.Tuy chưa đạt được mức tăng trưởng cao nhưng đây là kết quả tích cực, đáng ghi nhận khi tăng trưởng kinh tế của nhiều quốc gia trong khu vực và trên thế giới ở mức rất thấp hoặc đang suy giảm, khẳng định chính sách quản lý và điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ từng bước phát huy hiệu quả. Đáng chú ý,Việt Nam vẫn xuất siêu 4,07 tỷ USD trong quý I, trong đó tập trung vào mặt hàng điện thoại các loại và linh kiện, gỗ và sản phẩm gỗ, thủy sản và rau quả. Tình hình lạm phát vẫn được kiểm soát ở mức phù hợp…

Đồng Nai là tỉnh có số khu công nghiệp (KCN) đang hoạt động nhiều nhất cả nước với 32 KCN được thành lập với tổng diện tích đất 10.270,19ha, bao gồm 31 KCN đi vào hoạt động, 1 KCN trong giai đoạn thu hồi đất, đầu tư xây dựng hạ tầng. Mặc dù các doanh nghiệp vẫn gặp khó khăn trong sản xuất kinh doanh song Việt Nam nói chung và Đồng Nai nói riêng vẫn là điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư nước ngoài. 4tháng đầu năm 2023, thu hút đầu tư nước ngoài (FDI) của tỉnhđạt hơn 522 triệu USD, tăng hơn 2 lần so cùng kỳ năm 2022.Trong đó, cấp mới 20 dự án với hơn 58 triệu USD và 25 dự án tăng vốn, với tổng số hơn 464 triệu USD.

Rõ ràng, những nhận định tích cực của các tổ chức, chuyên gia quốc tế, truyền thống thế giới về kinh tế Việt Nam và các số liệu thống kê cụ thể là sự thật mà chúng ta không thể tự vẽ ra. Đó là sự ghi nhận, đánh giá khách quan về nỗ lực của cả hệ thống chính trị, sự chỉ đạo, điều hành kịp thời, quyết liệt, sát sao của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và nỗ lực của các cấp, các ngành, các địa phương, cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân cả nước.

Giữ ổn định thị trường lao động - việc làm

Theo thông cáo báo chí tình hình lao động việc làm quý IV-2022 và năm 2022 của Tổng cục Thống kê Việt Nam, tính chung cả năm 2022, thị trường lao động Việt Nam vẫn có nhiều điểm sáng, lực lượng lao động, số người có việc làm và thu nhập của người lao động đều tăng lên; tỷ lệ thất nghiệp, tỷ lệ thiếu việc làm và tỷ lệ lao động phi chính thức đều có xu hướng giảm. Theo đó, số người thất nghiệp trong độ tuổi lao động của Việt Nam năm 2022 là gần 1,07 triệu người, giảm 359,2 ngàn người so với năm trước. Tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động năm 2022 là 2,32%, giảm 0,88 điểm % so với năm trước.

Trong những ngày đầu tháng 2-2023, thông tin về việc Công ty Pou Yuen Việt Nam (TP.HCM) thuộc Tập đoàn Pou Chen (Đài Loan) cắt giảm hàng ngàn công nhân khiến nhiều lao động ở Đồng Nai lo lắng “làn sóng” này sẽ lan đến những nhà máy mình đang làm việc. Tại Đồng Nai hiện có 3 nhà máy thuộc Tập đoàn Pou Chen đang hoạt động, gồm: Công ty TNHH Pou Sung, Công ty TNHH Pou Chen và Công ty TNHH Pou Phong với trên 50 ngàn lao động.

 Trước những thông tin về cắt giảm nhân sự tại Công ty Pou Yuen, nhiều thông tin xuyên tạc rằng sắp có một đợt sa thải hàng chục ngàn công nhân ở Đồng Nai cũng được tung ra nhằm gây hoang mang, bất ổn trong công nhân lao động. Tuy nhiên, trên thực tế, hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp thuộc Tập đoàn Pou Chen vẫn cơ bản ổn định. Ông Nguyễn Tấn Pháp, Chủ tịch Công đoàn Công ty Pou Chen Việt Nam (TP.Biên Hòa) cho biết, thời gian qua, doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn do thiếu đơn hàng song vẫn chi trả lương đầy đủ, đảm bảo đời sống cho người lao động. Hiện doanh nghiệp không tổ chức cho công nhân tăng ca. Công nhân được nghỉ việc ngày thứ bảy vẫn được hỗ trợ mức lương tối thiểu vùng là 180 ngàn đồng/ngày. “Hiện nay tình hình sản xuất kinh doanh của công ty vẫn cơ bản ổn định và chưa có kế hoạch cắt giảm lao động như đồn đoán. Tổ chức Công đoàn đang tiếp tục động viên người lao động yên tâm sản xuất, cùng doanh nghiệp vượt qua giai đoạn khó khăn này”- ông Pháp nói.

Tại Công ty giày Tuấn Việt (đóng tại cụm công nghiệp Phú Thạnh, H.Nhơn Trạch) hiện có 900 công nhân lao động. Ông Trần Tuấn Minh, Giám đốc điều hành công ty cho biết, từ tháng 10-2022 tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp bắt đầu gặp khó khăn, đơn hàng giảm dần và có thời điểm giảm 60-70%. Đặc biệt từ sau Tết 2023 đơn hàng tiếp tục giảm, chỉ duy trì sản xuất 4 ngày/tuần, không tổ chức tăng ca. Tuy nhiên, doanh nghiệp luôn xác định dù khó khăn vẫn tìm mọi cách giữ việc làm và đảm bảo chế độ phúc lợi, bảo hiểm cho người lao động. Những ngày nghỉ, người lao động được tính phép năm, nếu hết phép công ty hỗ trợ 80% lương cho người lao động theo quy định.

Nguyễn Thị Thùy Trang, Lê Thị Phương Uyên

Báo Đồng Nai